Het Europees Parlement is een belangrijk onderdeel binnen het bestuur van de EU. Laten we eens nader bekijken hoe het Europees Parlement is opgebouwd en wat diens taken zijn.
De vertegenwoordigers in het Europees Parlement worden iedere vijf jaar rechtstreeks door de bevolking van de EU gekozen. Sinds 1979 zijn er om de vijf jaar verkiezingen. De laatste verkiezing, die heeft geresulteerd in het huidige Europees Parlement, was in 2009. De eerstvolgende verkiezingen zullen in 2014 plaatsvinden. De huidige voorzitter is de Duitse Martin Schulz. In 2014 zal hij worden opgevolgd door een nieuwe voorzitter, aangezien zijn ambtstermijn dan verstreken is.
Het aantal zetels van elke lidstaat in het Parlement wordt bepaald door de bevolkingsgrootte van het betreffende land. Een groter land heeft dus meer zetels in het Europees Parlement dan een kleiner land. Momenteel heeft Nederland 26 zetels. Ter vergelijking: Duitsland heeft er 99, wat het maximale aantal zetels is voor een land. Het Europees Parlement bestaat, net zoals in de Nederlandse politiek, uit verschillende politieke partijen. Samen vormen deze partijen verschillende fracties: politieke samenwerkingsverbanden tussen parlementsleden met dezelfde politieke overtuigingen. Hierbij kan je denken aan socialistisch, liberaal of christen-democratisch.
De belangrijkste taken van het Europees parlement zijn:
- In samenwerking met de Europese Raad wetten vaststellen, bijvoorbeeld op het gebied van handelsbeleid, landbouw, migratie en politiezaken.
- De activiteiten van de Europese Unie controleren, door bijvoorbeeld te kijken of het er democratisch aan toegaat.
- In samenwerking met de Europese Raad het budget van de Europese Unie vaststellen.
- Benoemen van bepaalde functionarissen, zoals de Europese Ombudsman. Deze behandelt klachten betreffende Europese instellingen.
(Algemene informatie over het Europees Parlement).
Elke maand hebben de leden van het Europees Parlement vergadering in Straatsburg, aangevuld met extra vergaderingen in Brussel. Tijdens vergaderingen spreekt iedereen in zijn eigen taal, en dit wordt dan direct in de andere talen die het Europees Parlement kent vertaald.
De Nederlandse Europarlementariërs komen regelmatig spreken in de Eerste en Tweede kamer, waarbij ze bij relevante onderwerpen spreekrecht hebben. Zo nemen zij altijd deel aan het debat over de positie van Nederland binnen de EU.
De invloed van het Europees Parlement is de laatste decennia aanzienlijk toegenomen. In 1975 kregen zij bevoegdheid om de begroting die door de Europese Raad werd opgesteld te wijzigen of verwerpen. In 1986 werden zij bij het algehele wetgevingsproces betrokken. Ook kregen zij het recht om mee te beslissen over de toetreding van nieuwe lidstaten. Het Verdrag van Maastricht in 1993 zorgde ervoor dat nieuwe wetgeving niet kon worden ingevoerd zonder toestemming van het Europees Parlement. Het Verdrag van Amsterdam en het Verdrag van Lissabon hebben de invloed van het Europees Parlement nog verder doen toenemen, waardoor ze momenteel op veel tereinnen meebeslissen.
